Jednak pierwsze wzmianki o skierniewickim szpitalu pochodzą z XVI wieku. Oczywiście nie było wtedy szpitali w dzisiejszym znaczeniu tego słowa, nazywano tak przytułki dla ubogich. Ochrona zdrowia była w mniejszym lub większym stopniu organizowana tylko w dużych polskich miastach i opierała się na usługach medyków. Opisy Skierniewic wyliczające rzemieślników z tamtego okresu nie wspominają nic o medykach i cyrulikach. Znane jest tylko nazwisko medyka Stanisława ze Skierniewic, jednak nie prowadził on praktyki w mieście, lecz był lekarzem nadwornym króla Stefana Batorego i towarzyszył mu m.in. w wyprawie do Rosji. Inny lekarz, Jan ze Skierniewic, był nadwornym medykiem króla Władysława IV. Najprawdopodobniej mieszczanie skierniewiccy korzystali z pomocy medycznej w Łowiczu, gdzie nieco wcześniej powstał cech cyrulików.
W 1530 roku arcybiskup Jan Łaski erygował za miastem, przy drodze do Rawy Maz. kaplicę pod wezwaniem św. Stanisława, a przy niej wystawiono budynek szpitalny. Jego lokalizacja wskazuje, że był to typowy przytułek dla ubogich.
Jaki był los szpitala w drugiej połowie XVI wieku nie wiadomo. Wspomina o nim natomiast rewizja klucza skierniewickiego z 1620 roku, w której wymieniono kościół przyszpitalny pod wezwaniem św. Rocha. Szpital w Skierniewicach funkcjonował nieprzerwanie w latach 1655-1793. W pierwszej połowie XVIII wieku było w mieście probostwo szpitalne, którego proboszczem był ks. Skrzypski. Wówczas przebudowano kościół św. Stanisława i budynek szpitalny. Kilkanaście lat później arcybiskup Adam Komorowski założył w Skierniewicach drugi szpital – przy kościele św. Jakuba. Z opisu z 1763 roku wynika, że: „ten szpital nowy pod dachem ma w sobie izbek cztery, piątą kapliczkę, w niej ołtarzyk Pana Jezusa ukrzyżowanego. Drzwi, okna, piece, kuminki, zamki, okiennice ze wszystkim dobre. Sień w dłusz. Ten szpital wystawiony przy drodze w rogu ogroda proboszczowskiego.”
W opisie Skierniewic z 1780 roku wspomniano o przytułku założonym przez arcybiskupa Komorowskiego, jak również o lazarecie znajdującym się przy ulicy Przyrynek (obecnie ul. Jagiellońska).
Warto tu przypomnieć, że jeszcze w XVIII wiecznej Polsce dostęp do lekarzy utrudniały ludziom nie tylko bariery materialne, ale i psychologiczne – brak wiary w autorytet lekarzy i skuteczność ich pomocy. Nieco inaczej przedstawiało się to w Skierniewicach i Łowiczu, gdzie mieszczanie mogli się naocznie przekonać, że ludzie będący tutaj wzorem do naśladowania (arcybiskupi i dostojnicy kościelni) zabiegali o usługi lekarskie. W skierniewickim spisie rzemieślników z tamtego okresu figuruje dwóch cyrulików, dwóch medyków, a oprócz nich w medyk i chirurdzy rezydujący stale przy dworze prymasowskim.
W początkach XIX wieku istniały wciąż dwa szpitale, ale obydwa popadały w ruinę. Z opisu z 1845 roku wynika, że budynek szpitala przy kościele św. Jakuba zagraża życiu pensjonariuszy. Obawiano się nawet, aby „nie zainteresował się nim Książe Namiestnik w czasie pobytu w mieście.”
Gdy w 1867 roku utworzono powiat skierniewicki w mieście był tylko jeden szpital-przytułek przy ul. Św. Stanisława, który nie odpowiadał potrzebom miasta powiatowego. Wyniknęła więc konieczność rozbudowy przytułku lub budowy nowego szpitala. Ochroną zdrowia mieszkańców zajmowali się wtedy lekarze prywatni . Oprócz lekarzy, praktykę w Skierniewicach prowadziło kilkunastu felczerów.
Po utworzeniu powiatu skierniewickiego na stanowisko lekarza powiatowego został mianowany Stanisław Teofil Rybicki, który był niepospolitym lekarzem o silnej indywidualności i dużej inicjatywie. To właśnie doktor Rybicki podjął się rozbudować i unowocześnić szpital. W 1869 roku zlikwidowany został Szpital Księstwa Łowickiego w Kaperze i z tego szpitala przeniesiono do Skierniewic 7 łóżek. W ten sposób szpital uzyskał pierwszy stały dochód – 567 rubli rocznie.
Image
Szpital św. Stanisława, staraniem Stanisława Rybickiego został otwarty przy domu starców 13 października 1872 roku. Liczył 12 etatowych łóżek i mieścił się w wynajętym domu. „Składał się z dwóch sal – jedna dla mężczyzn i jedna dla kobiet, każda sala po 6 łóżek, dwóch pokojów zapasowych po jednym łóżku, pokoju operacyjnego z apteką, kancelarii, pomieszczenia gospodarczego i kuchni. Obsługę szpitala stanowili: starszy felczer na etacie, dwóch felczerów młodszych (niepłatnych) w charakterze uczniów, akuszerka miejska, pisarz, gospodyni i posługacz.”
W 1887 roku Rybicki wydzierżawił większy dom, wobec czego zwiększono liczbę łóżek do 24. W 1895 roku uzyskano od administracji Księstwa Łowickiego dwumorgowy plac pod budowę szpitala. Po pokonaniu wielu trudności szpital oddano do użytku w 1899 roku. Był to pierwszy i jak do tej pory jedyny nowoczesny szpital w Skierniewicach.
Aneta Kapelusz
Opracowano na podstawie „Dziejów Skierniewic” dr Jana Józefeckiego
Jednak pierwsze wzmianki o skierniewickim szpitalu pochodzą z XVI wieku. Oczywiście nie było wtedy szpitali w dzisiejszym znaczeniu tego słowa, nazywano tak przytułki dla ubogich. Ochrona zdrowia była w mniejszym lub większym stopniu organizowana tylko w dużych polskich miastach i opierała się na usługach medyków.